Wetenschappers hebben een Fayum-portret van een jonge vrouw bestudeerd dat dateert uit de 2e eeuw en is opgeslagen in het Metropolitan Museum of Art.
Ze merkten een tumor in haar nek op en suggereerden dat het waarschijnlijk een realistische weergave was van een kropgezwel – een vergroting van de schildklier. Dat staat in een artikel in het Journal of Endocrinological Investigation.
Ongeveer honderd kilometer ten zuidwesten van Caïro ligt de Fayum-oase, gelegen in een natuurlijke depressie met een oppervlakte van ongeveer tweeduizend vierkante kilometer. Mensen hebben de oase bewoond sinds de prehistorie, maar de economische en culturele ontwikkeling begon aan het begin van het 2e millennium voor Christus, toen hier een nieuwe hoofdstad werd gebouwd onder de koningen van de 12e dynastie – de stad Iti-Tawi. Dankzij aangelegde kanalen en dammen in de Fayum-oase wordt een groot gebied geïrrigeerd, waardoor het de rijkste regio van Egypte kan worden.
De Fayum bloeiden ook in latere tijden, toen het land eerst werd geregeerd door de Ptolemeïsche dynastie en daarna door de Romeinen. Ondanks de vele vondsten die in de omgeving zijn gedaan, is de oase vooral bekend om de zogenaamde Fayum-portretten. Het zijn meestal realistische voorstellingen gemaakt in de Grieks-Romeinse stijl die de gezichten van mummies bedekken. De traditie van hun productie dateert uit de tijd dat talloze buitenlanders zich in Fayum begonnen te vestigen, die de oude Egyptische ervaring van het balsemen van de doden overnamen. Maar tegelijkertijd plaatsten ze op de gezichten van de mummies geen volumineuze maskers, maar portretten. Deze artefacten dateren uit de eerste eeuwen na Christus en worden soms gevonden buiten de Fayum-oase. Wetenschappers kennen momenteel ongeveer duizend Fayum-portretten.
Raffaella Bianucci van de Universiteit van Palermo bestudeerde samen met collega’s uit Australië, Groot-Brittannië en Duitsland een Fayum-portret van een jonge vrouw met een vergulde krans. Dit artefact, dat 36,5 x 17,8 centimeter meet, werd in het begin van de 20e eeuw in Egypte verworven en is gedateerd tussen 120 en 140 na Christus. Het is momenteel gehuisvest in het Metropolitan Museum of Art.
Wetenschappers merken op dat een tumor duidelijk zichtbaar is in de nek van de vrouw, die niet lijkt op de « ringen van Venus » – dwarse plooien in de nek die verschijnen als gevolg van een aantal fysiologische kenmerken. Tegelijkertijd geven de meeste Fayum-portretten, volgens geleerden, mensen realistisch weer. Volgens de onderzoekers had de vrouw waarschijnlijk struma. Volgens de onderzoekers zijn er bij de oude Egyptenaren nog geen eerdere gevallen van struma vastgesteld, hoewel het zeer waarschijnlijk is dat de ziekte veel voorkwam. De verklaring is dat, ondanks de massale preventie die in 1995 in Egypte is gestart, waarbij kaliumjodide wordt toegevoegd aan tafelzout (jodisatie), struma nog steeds een endemische ziekte is in Fayoum.
Eerder werd al duidelijk dat er opgravingen plaatsvinden in de Fayum-oase. Egyptische onderzoekers ontdekten een grote begraafplaats en een aantal Grieks-Romeinse graven die onder meer papyri- en mummiefragmenten met Fayum-portretten bevatten.
