In de eerste klinische proef in zijn soort ter wereld kreeg een mens een transfusie met in het laboratorium gekweekte rode bloedcellen, meldde DPA.
Volgens wetenschappers zouden de op deze manier verkregen bloedcellen (erythrocyten), indien bewezen veilig en effectief zijn, een revolutie teweeg kunnen brengen in de behandeling van mensen met bloedaandoeningen zoals sikkelcelaandoeningen en zeldzame bloedgroepen. Voor sommige personen met gelijkaardige ziekten is het moeilijk om voldoende geschikt donorbloed te vinden.
In het laboratorium gekweekte rode bloedcellen betekenen echter dat mensen die regelmatig langdurige bloedtransfusies nodig hebben, in de toekomst minder van dergelijke procedures nodig zullen hebben.
Ashley Toy, hoogleraar celbiologie aan de Universiteit van Bristol, zei: « Deze uitdagende en opwindende proef is een enorme stap voorwaarts voor de productie van bloed uit stamcellen. »
« Dit is de eerste keer dat bloed van een allogene donor die in het laboratorium is gekweekt, is getransfundeerd en we zijn verheugd om te zien hoe goed de cellen presteren aan het einde van de klinische proef. »
Tot nu toe hebben twee mensen transfusies van in het laboratorium gekweekte rode bloedcellen gekregen.
Ze werden nauwlettend gevolgd, er werden geen nadelige bijwerkingen gemeld en de patiënten, van wie de namen niet zijn vrijgegeven, maken het goed en zijn gezond, aldus de onderzoekers.
De hoeveelheid toegediende in het laboratorium gekweekte cellen varieert, maar is ongeveer 5-10 milliliter – ongeveer een tot twee theelepels.
De geproduceerde bloedcellen werden gekweekt uit donorstamcellen en vervolgens toegediend aan vrijwilligers in de gerandomiseerde, gecontroleerde klinische studie van Restore.
Bij de proef werd gekeken naar de levensduur van de in het laboratorium gekweekte cellen in vergelijking met een infusie van standaard rode bloedcellen van dezelfde donor.
Omdat alle in het laboratorium gekweekte bloedcellen vers zijn, verwachten de onderzoekers dat ze beter presteren dan een vergelijkbare transfusie van standaard rode bloedcellen van een donor met cellen van verschillende leeftijden.
Als uit het laboratorium afkomstige cellen langer in het lichaam aanwezig blijven, hebben patiënten die regelmatig bloed nodig hebben misschien niet zulke frequente transfusies nodig.
De onderzoekers merken op dat dit de ijzerstapeling door frequente bloedtransfusies zal verminderen, wat tot ernstige complicaties kan leiden.
Cedric Gevert, hoogleraar transfusiegeneeskunde en adviseur hematologie aan de Universiteit van Cambridge, zei: « We hopen dat onze in het laboratorium gekweekte rode bloedcellen langer meegaan dan die van bloeddonoren. »
“Als onze proef, de eerste in zijn soort ter wereld, succesvol is, betekent dit dat patiënten die momenteel regelmatig langdurige bloedtransfusies ondergaan, in de toekomst minder van dergelijke procedures nodig zullen hebben. Dit zal op zijn beurt de zorg voor hen transformeren”, zegt hij.
Voor de proef werden stamcellen gescheiden van het bloed van donoren, die vervolgens in een laboratorium werden gekweekt om rode bloedcellen te produceren.
Minimaal 10 mensen krijgen twee minitransfusies met een tussenpoos van minimaal vier maanden: één van standaard rode bloedcellen van een donor en één van in het laboratorium gekweekte erytrocyten.
Zo kunnen wetenschappers achterhalen of jonge rode bloedcellen die in een laboratorium worden verkregen langer meegaan dan die door het lichaam worden aangemaakt.
Dr. Farooq Shah, een expert op dit gebied, zegt: « Patiënten die regelmatig of intermitterend bloedtransfusies nodig hebben, kunnen antilichamen ontwikkelen tegen zeldzamere bloedgroepen, waardoor het moeilijk wordt om donorbloed te vinden dat geschikt is voor transfusie zonder het risico op een mogelijk levensbedreigende reactie ».
« Dit wereldwijd toonaangevende onderzoek legt de basis voor de productie van rode bloedcellen die veilig kunnen worden gebruikt voor bloedtransfusies bij mensen met aandoeningen zoals sikkelcelziekte », voegde hij eraan toe.
Hoewel het onderzoek een enorme stap voorwaarts is, zijn verdere proeven nodig voordat het klinisch kan worden gebruikt.
