De oorlog duurt veel langer dan verwacht; lang genoeg om de impact ervan op de Oekraïense en Russische samenlevingen te laten zien. Als gevolg hiervan veranderde de wereld voor de bevolking van Oekraïne en Rusland in een kwestie van weken dramatisch. Oekraïners worden nu geconfronteerd met een thuisland dat is beschadigd door de oorlog. Ze kampen met een vluchtelingencrisis. En tegelijkertijd bevestigt het land zijn bestaan tegen de indringers. Tegelijkertijd worden de Russen nu geconfronteerd met een land in een wanhopige financiële situatie. Rusland is nu een internationale paria.
“Het haatgevoel jegens Russen wordt met elke dag van de oorlog sterker en sterker. Dit is het geval, vooral na Bucha, Mariupol en de laatste tijd Kramatorsk”, zegt een Oekraïense immigrant die in Portugal woont.
Hij legt uit dat « in het begin het gevoel bestond dat het niet de schuld van het Russische volk was, dat zij ook slachtoffers waren van het regime van Poetin », zei mijn bron. “Maar naarmate de tijd verstreek, en zoals we blijven zien in de opiniepeilingen over de oorlog, het gebrek aan protest en de volledige minachting voor alle misdaden die Rusland begaat…” De Oekraïners zijn nu gewoon “boos” en “verdrietig” , en Russen gebruiken in toenemende mate “raciale beledigingen richting Oekraïners”.
Er is een toon van frustratie, zoals de Oekraïense burger zegt, dat er « Russen Z-symbolen op hun auto’s plaatsen en de politie bellen wegens « verraad » omdat hun buurman een Oekraïense vlag op het raam heeft gehangen, in plaats van de schuld te geven aan de regering en Poetin voor het starten van de oorlog”.
Dit voortdurende en steeds fellere debat over de scheiding tussen pro-Rusland en pro-Oekraïne herinnert hem eraan dat “na de annexatie van de Krim, er veel mensen waren die de oorlog anders interpreteerden. De mensen die hun nieuws in 2014 uit Russische bronnen kregen, steunen Oekraïne duidelijk niet en geloven de Russische propaganda. Het is een minderheid, maar die mensen bestaan nog steeds.”
Hij zegt dat die mensen willen dat Oekraïne zich overgeeft en een Russische overwinning, omdat de propaganda hen een “economisch wonder” belooft.
De spanning tussen pro-Oekraïense Oekraïners en pro-Russische Oekraïners neemt naar verluidt toe. “Als het binnen families is, dan zijn er ruzies en extreem verhitte debatten. Maar buiten deze kring moeten de pro-Russische Oekraïners hun mening verbergen.”
Over de pro-Oekraïense Oekraïense gemeenschap vermeldt hij dat Oekraïense emigranten: “het gevoel hebben dat ze niets kunnen doen”. Dat ze vooral proberen te helpen via vrijwilligerscentra die de eerste levensbehoeften naar Oekraïne verschepen. En hij vergeet degenen niet die in Oekraïne gaan vechten of geld naar het leger sturen. Toch zijn er velen die « niets doen » omdat « ze geen tijd hebben » of geld.
In antwoord op de vraag: « Gelooft u dat een Oekraïense overwinning mogelijk is? » Hij zei dat mensen nu meer gemotiveerd zijn om te vechten dan ooit, nu de eerste schok voorbij is, en daarom gelooft hij dat een « Oekraïense overwinning zeer goed mogelijk is ».
“Mensen in Cherson protesteren, ondanks de bezetting door Rusland en de repressie door soldaten, nog steeds elke zondag.”
Hij stelt dat er een “groeiend gevoel van nationale trots en gezond patriottisme” en een “renaissance van de Oekraïense cultuur, taal en kunst” is. « Veel Youtubers spreken nu Oekraïens in plaats van Russisch », en « zelfs heb ik mijn telefoontaal overgezet naar Oekraïens. »
Voorlopig vreest hij alleen de mogelijkheid dat « ondanks de ontevredenheid van de bevolking, Rusland algemene mobilisatie zou kunnen bevelen en Oekraïne eenvoudig met soldaten zou kunnen overspoelen ». Dit zou hoogstwaarschijnlijk het conflict als gevolg daarvan uitbreiden. Dat is misschien heel onwaarschijnlijk, zegt hij. “Omdat één ding is om te zeggen dat je de oorlog steunt, omdat Soloviev [a popular Russian TV host] zegt het op tv, en het is iets anders om zelf te gaan of je zoon en man naar de oorlog te sturen.” zei mijn bron.
Met betrekking tot de behandeling die Oekraïense emigranten sinds de oorlog krijgen, wijst hij erop dat “mensen best aardig zijn”. “Ze vragen me naar mijn familie en mijn algehele welzijn. Ik voel me een stuk beter als ik door de stad loop en overal Oekraïense vlaggen zie.”
Hij stelt ook dat de oorlog in Portugal de Oekraïense gemeenschap heeft verenigd. “Mensen in Facebook-groepen hebben de vluchtelingen en elkaar geholpen.” Ze hebben nu het gevoel dat ze “niet alleen zijn en dat de wereld aan onze kant staat”.
